Gebelik için yumurta ile spermin birleşmesi ve döllenmenin gerçekleşmesi gerekir. Bu ise ancak yumurtlamanın gerçekleştiği dönemde, cinsel ilişkiye girmekle mümkün olur. İşte bundan dolayı yumurtlama zamanı ve bunun doğru şekilde tespit edilmesi çok önemlidir.
Kesin olarak yumurtlamanın ne zaman gerçekleştiği, ancak tıbbi yöntemlerle (kadın hormon testi, ultrason vb.) tespit edilebilir. Ancak sağlıklı olan ve düzensiz yumurtlama sorunları olmayan kadınlar, basit yöntemlerle yumurtladıkları zamanı tespit edebilir. Peki, kadınlar yumurtladıklarını nasıl anlarlar?
Yumurtlama Nedir?
Yumurtlama; bir yumurtanın, yumurtalıklardan ayrılarak follop tüplere gitmesidir. Bu süreç, döllenme amacıyla gerçekleşir ve luteinize edici hormon (LH) tarafından yönetilir. Bu dönemde LH hormonun seviyesi artar. Yaşanan olay, LH dalgalanması şeklinde ifade edilir.
LH dalgalanmasına bağlı olarak folikül şişer ve yırtılır. Sonrasında ise fallop tüpünden geçen yumurtanın serbest bırakılması sağlanır. Bu süreçte FSH hormonunun seviyesi de artar. Ancak FSH hormonunun, nasıl bir rol üstlendiği daha az bilinmektedir.
Yumurtlama, adet döngüsünün önemli bir noktasıdır. Bu noktadan sonra sürecin nasıl gelişeceği, tamamen yumurtanın döllenip döllenmemesi ile ilgilidir. Döllenme yaşandığında, oluşan embriyo rahim duvarına (tutunur) ve gebelik süreci başlar. Döllenme olmadığında ise rahim astarı parçalanır ve vücuttan atılır.
Yumurtlama Belirtileri Nelerdir?
Yumurtlama belirtileri, bu olayın gerçekleştiği dönemde görülen semptomlardır. İlgili semptomlara bakılarak bir tahmin yapmak mümkündür. Ancak bunun sadece bir rahmin olduğu unutulmamalıdır. Ayrıca söz konusu belirtiler, herkeste aynı şekilde görülmeyebilir. Yaygın olarak görülen yumurtlama belirtileri şunlardır:
· Servikal Mukus Değişiklikleri
Normalde sudan oluşan servikal mukus, yumurtlama döneminde östrojen ve progesteron gibi hormonların etkisi ile daha farklı bir form alır, kıvamı değişir. İşte bu kıvam değişikliği, yumurtlamanın anlaşılması için kullanılacak yöntemlerden biridir.
Esasında servikal mukustaki değişimlerin nedeni, spermin yumurtalarla buluşturulmasıdır. Besin açısından zengin ve spermlerin hareketi için daha uygun bir form alması, vücudun kendini gebelik için hazırlamasının önemli işaretlerinden biridir. Bu dönemde kaygan dokunun hacmi artar, doku esnek hale gelir. Genel itibariyle bir yumurta akı görünümü ve formundadır.
Yumurtlamanın gerçekleşeceği günden önceki günlerde, servikal mukusun hacmi de artar. En önemli belirti olarak kabul edilen mukus artışı, spermlerin 3-5 güne kadar canlı kalmasını sağlayabilir.
· Tükürük Değişiklikleri
Progesteron ve östrojen seviyesindeki değişimler nedeniyle, yumurtlama zamanında tükürük yapısında değişimler meydana gelir. Tükürük kıvamı değişir ve kalıplar oluşur. Kare ve dikdörtgen şeklindeki kalıplar, eğrelti otlarına ve kristallere benzer.
Tükürükteki değişiklikler, önemli bir yumurtlama belirtisi olmasına karşın, dişlerin fırçalanması, tüketilen yiyecek ve içecekler nedeniyle belirginliğini yitirebilir. Dolayısıyla çok kullanışlı bir yöntem olarak kabul edilmez.
· Vücut Sıcaklığındaki Değişimler
Yataktan kalkıldığında vücudun sahip olduğu ısı, bazal vücut ısısı olarak ifade edilir. Bazal vücut sıcaklığı, yumurtlamanın gerçekleştiği sırada 0,5 derece veya biraz daha az artabilir. Sıcaklık artışının temelinde ise progesteron hormonunun salgılanması vardır.
Gebelik oluşmadığında, artan bazal vücut sıcaklığı adet kanamasına kadar devam eder. Adet döngüsü ile birlikte vücut sıcaklığı eski seviyesine döner.
Vücut sıcaklığındaki değişimlerde yumurtlama zamanı tespitinin yapılması çok zordur. Sıcaklığın, dışarıdaki farklı etkenlerden de etkilenmesi ve sıcaklık değişiminin çok düşük seviyede olması, bu yöntemin kullanılmasını zorlaştırır.
· Yumurtlama Ağrısı
Bazılarında, ilgili dönemde hafif düzeyde pelvik ağrılar veya kramplar görülebilir. Folikülün yırtılmasına bağlı olarak oluşan bu rahatsızlık, çok az miktarda kan ya da sıvının salınmasından kaynaklanabilir.
Oluşan ağrılar, yumurtalıkların ikisinde de hissedilebilir, ancak genellikle yerleri ve şiddetleri her ay değişir. Bazılarında bu ağrılar daha belirgin ve şiddetliyken, bazılarında ise belirsizdir ve rahatsız edici değildir.
Ağrı süresi genellikle birkaç dakikadır. Bu süre, yine kişiden kişiye göre değişir. Ağrıyla birlikte yanma hissi hissedilebilir ve alt karın bölgesinde de benzer bir ağrı meydana gelebilir.
· Artan Cinsel İstek
İnsan vücudu, üremeye programlıdır ve bunun için kendi içerisinde bir biyolojik saati dahi vardır. Yumurtlama dönemi, gebelik için en ideal dönemdir. İşte bu dönemde kadınlardaki cinsel istek belirgin olarak artar. Partnerlerine daha fazla yaklaşmaya başlarlar. Bu, tamamen içgüdüsel bir davranıştır.
· Diğer Belirtiler
Burada belirtilerin haricinde göğüslerde hassasiyet ve göğüs uçlarındaki ağrı da önemli belirtilerdir. Yine şişkinlik hissi, yumurtlama belirtileri arasında kabul edilen bir diğer unsurdur.
Yumurtlama Nasıl Tespit Edilir?
Yumurtlama, ortalama 16-32 saat süren bir süreçtir. LH hormonundaki artış ile başlayan bu süreç, yumurtanın bırakılması ile tamamlanır. Bu süreçte cinsel ilişkiye girmek, gebelik şansını ciddi anlamda artırır. Gebelik için bu dönemde ilişkiye girilmesi ise bir gerekliliktir.
Yumurtlamanın tespit edilmesinde farklı yöntemler kullanılır. Yumurtlama belirtileri, bu süreçteki en önemli işaretlerdir. Ancak onların haricinde de farklı yöntemler bulunur. Yumurtlama anlama yöntemleri şu şekildedir:
· Adet Döngüsünü Takip Etme
Yumurtlamayı tespit etmenin en kolay yolu, adet döngüsünü izlemektir. Düzenli bir adet döngüsü, 28 gündür. 28 günlük döngüye sahip olanlar ve düzenli şekilde adet görenler, genellikle döngünün 14.günü yumurtlarlar. Ancak bu yöntem, tamamen tahmine dayalıdır. Herhangi bir test yapmak istemeyenler ve belirtileri tam olarak tahmin edemeyenler için ideal bir yöntem olduğu ifade edilebilir.
· Yumurtlama Testleri
Yumurtlama testleri, idrardaki LH miktarını tespit ederek yumurtlama zamanını tespit eden testlerdir. Kullanımı son derece kolaydır. Güvenirlikleri ise yüksek olarak kabul edilebilir. Farklı bir nedene bağlı olarak LH seviyesinde değişim meydana gelmemişse, zamanı doğru olarak tespit etme oranları çok yüksektir.
Yumurtalık testleri, önemli bir yöntemdir. Ancak sadece LH dalgalanmasına dayalı olarak çalışır. Yani yumurtlama ve üreme sorunlarını tespit etme gibi bir özelliği yoktur. Kadın hormon testleri ise üreme sağlığı ve yumurtlama zamanı hakkında daha detaylı bilgi veren yöntemlerdir.